Bức tranh năng lượng thế giới hiện đan xen bởi các gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt những vấn đề hiện hữu như biến đổi khí hậu, các bệnh dịch, bít tất tay địa chính trị, hệ lụy trong khoảng cuộc xung đột Nga- Ukraine… có thể làm cho dòng chảy năng lượng toàn cầu đổi hướng.

Trong đó, năng lượng tái hiện là “sắc nóng” đang thu hút sự quan tâm của dư luận, các nhà hoạch định chính sách, nhà kỹ thuật cũng như các nhà hoạt động khí hậu. Việc chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái hiện đang trở nên xu thế quan trọng tại đa dạng đất nước trên toàn cầu, là chìa khóa để khắc phục cuộc khủng hoảng khí hậu cùng lúc đảm bảo tăng trưởng kinh tế vững bền.

 

Trạm năng lượng mặt trời ở Tongchuan, tỉnh giấc Thiểm Tây, Trung Quốc, ngày 11/12/2019. (Nguồn: Reuters)

Năng lượng tái tạo là gì?

Theo khái niệm của liên hợp quốc, năng lượng tái hiện là năng lượng có cỗi nguồn trong khoảng tự nhiên, tốc độ bổ sung tốc độ hơn tốc độ tiêu thụ. chẳng hạn, ánh sáng mặt trời và gió là những nguồn được bổ sung liên tiếp. các nguồn năng lượng tái hiện dồi dào và sẵn với xung quanh ta. phân phối năng lượng tái hiện tạo ra lượng khí thải phải chăng hơn nhiều so với việc đốt nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí đốt…

đơn vị nghiên cứu và công nghệ TWI (Anh) đã phân biệt sự khác nhau giữa năng lượng tái tạo, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo ấy, năng lượng tái hiện tới trong khoảng những nguồn hoặc các quá trình được bổ sung liên tiếp, năng lượng sạch là những nguồn ko thải ra chất ô nhiễm như carbon dioxide, còn năng lượng xanh là đến từ các nguồn bỗng dưng.

tổ chức TWI cho rằng chẳng phải phần lớn mẫu năng lượng tái tạo đều đích thực sạch hoặc xanh hoàn toàn. chẳng hạn, một số nguồn thủy điện với thể làm cho môi trường sống thiên nhiên bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái hiện thành sáu loại: năng lượng sinh vật học sở hữu duyên do trong khoảng tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt với cội nguồn trong khoảng thời kỳ sinh nhiệt của chính trái đất; thủy điện; năng lượng đại dương; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

khái niệm về năng lượng tái tạo có thể được tiếp cận từ đa dạng hướng khác nhau, nhưng điểm chung của những khái niệm cho rằng năng lượng tái tạo đến trong khoảng các nguồn tài nguyên được bổ sung liên tục và sắp như chơi cạn kiệt.

Sự chuyển dịch tất yếu

Trên thực tế, năng lượng hóa thạch hiện được tiêu dùng đa dạng nhất, trong khoảng lâu đã như 1 phần chẳng thể thiếu đối mang hoạt động kinh tế và phường hội. ngoài ra, nguồn dự trữ nhiên liệu hóa thạch sở hữu giới hạn, khi mà dân số và nhu nhà cầu thụ năng lượng của toàn cầu liên tiếp gia nâng cao. ngoài ra, việc khai thác, cung ứng và dùng nhiên liệu hóa thạch đã gây ra đa dạng tác động xấu đối mang môi trường.

Trong bối cảnh ấy, năng lượng tái tạo từ gió, mặt trời… mang thể khắc phục cả 2 vấn đề trên với nguồn cung số đông bất tận và thân thiện môi trường. Điện cung cấp từ nguồn năng lượng tái tạo này cũng có giá cạnh tranh hơn các nguồn điện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra phổ thông việc làm cho. với những đặc biệt trên, thiên hướng tăng trưởng năng lượng tái tạo sở hữu thể làm bản đồ năng lượng toàn cầu được “vẽ lại”, đổi thay đáng kể trong các năm tới.

Theo Thống kê Năng lượng tái tạo 2021 – phân tách và dự báo tới năm 2026 của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng điện tái hiện toàn cầu ước lượng đạt 8300 TWh năm 2021, nâng cao khoảng 8% so sở hữu cộng kỳ năm trước và đánh dấu mức nâng cao hàng năm cao nhất tính từ lúc 1970.

Trong đó, điện mặt trời và điện gió đóng góp khoảng hai phần ba mức phát triển năng lượng tái hiện. Công suất điện tái tạo được cho rằng sẽ nâng cao tốc trong giai đoạn dự báo của Con số IEA, chiếm sắp 95% mức tăng công suất điện thế giới đến năm 2026.

trong khoảng năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái hiện dự đoán đạt nhàng nhàng 305 GW/năm đối có kịch bản hạ tầng, mang thể đạt 380 GW/năm đối sở hữu kịch bản vững mạnh. tuy nhiên, để toàn cầu có thể đạt phát thải ròng vào năm 2050, vững mạnh công suất năng lượng tái hiện hàng năm cần nâng cao hơn 80% so với kịch bản vững mạnh ấy.

Điều này đồng nghĩa rằng tất cả quốc gia cần tăng tốc hơn nữa trong việc đeo đuổi thiên hướng năng lượng tái hiện, phấn đấu hơn nữa để khắc phục những trở ngại về chính sách, thực thi cũng như nâng những cam kết khí hậu.

xu hướng trên thế giới

Dẫn đầu cuộc đua phát triển trong lĩnh vực năng lượng tái hiện là Trung Quốc – chiếm gần một nửa mức phát triển toàn cầu về năng lượng tái tạo, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị phần này đã chiếm sắp 80% công suất tái hiện mở rộng trên toàn toàn cầu.

Là quốc gia phát thải khí nhà kính hàng đầu và dân tất cả nhất thế giới, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái hiện sở hữu ý nghĩa đáng đề cập đối mang tiêu chí khí hậu của thế giới khái quát.

Tháng 10/2021, nước này ban hành hướng dẫn theo đuổi chỉ tiêu đạt mức phát thải đỉnh điểm tới 2030 và trung hòa khí thải carbon trước 2060. Trung Quốc đặt tiêu chí tăng dần tỷ lệ tiêu thụ năng lượng ko hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trước năm 2060 cũng dẫn đến những mục tiêu trong tương lai mới như nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, tăng từ 530 GW năm 2020.

sở hữu EU, bằng phương pháp theo đuổi khuynh hướng tăng tỷ lệ những nguồn tái hiện trong cơ cấu tiêu thụ năng lượng, tất cả các nước EU mang thể đảm bảo an ninh năng lượng, bớt phụ thuộc vào nguồn năng lượng du nhập từ Nga cũng như thay thế những nguồn nhiên liệu hóa thạch đang trở thành đắt đỏ.

các nước thành viên EU được buộc phải thiết đồ mưu hoạch năng lượng và khí hậu quốc gia (NECP) cho quá trình 10 năm trong khoảng năm 2021-2030, nhằm xúc tiến chỉ tiêu của chương trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU đã huy động 20 tỷ Euro trong đợt phát hành trái phiếu lần đầu cho quỹ Next Generation EU, đánh dấu đợt phát hành trái khoán to nhất từ trước đến nay ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU có mục đích tương trợ các nước thành viên phục hồi kinh tế hậu đại dịch, vun đắp châu Âu theo hướng xanh hơn, số hóa và linh động hơn.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) đã lên kế hoạch huy động tổng cùng 800 tỷ Euro trong khoảng thị phần vốn thời kỳ 2021-2026, trong ấy góp 1 phần vào tài trợ năng lượng tái hiện.

sở hữu vị thế là một trong những quốc gia bậc nhất thế giới về sản lượng năng lượng tái hiện, Mỹ tiếp diễn đeo đuổi những chỉ tiêu đầy tham vọng và thực thi những chính sách tương trợ vững mạnh năng lượng tái tạo lên mức cao mới.

Tổng thống Joe Biden đã đưa Mỹ trở lại với thỏa thuận Paris ngay sau khi nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so mang mức của năm 2005, nâng cao gấp đôi so mang mức cam kết dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama.

Báo cáo của Bộ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời với thể chiếm tới 40% nguồn cung điện của nước này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, nâng cao so có mức bây giờ chỉ là 3%.

Mỹ đặt tiêu chí cung ứng 30 GW điện gió vào năm 2030, phát triển thành nền tảng trong chiến lược đối phó với vấn đề hot lên toàn cầu, khử carbon trong lưới điện của Mỹ vào năm 2035 đồng thời tạo ra hàng ngàn việc làm cho.

Tháng 2/2022, Mỹ đã tiến hành đấu thầu các cơ sở vật chất năng lượng gió ngoài khơi New York và New Jersey, là cuộc đấu thầu to nhất trong khoảng trước tới bây giờ trong lĩnh vực này ở Mỹ và cũng là thương vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khơi trước tiên dưới thời Tổng thống Biden.

đến tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật phân phối quốc phòng (DPA), đẩy nhanh thời kỳ cung cấp khoa học năng lượng sạch trong nước, cho thấy phấn đấu của Mỹ trong việc theo đuổi kế hoạch nâng sản lượng điện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng đang tiếp tục thúc giục Quốc hội Mỹ duyệt giảm thuế và các khoản đầu cơ bổ sung nhằm tăng tốc công đoạn cung cấp cũng như triển khai năng lượng sạch tại nước này.

những cam kết về khí hậu và xu hướng năng lượng tái tạo tại tất cả các nước trên đã ảnh hưởng đáng đề cập tới sự chuyển dịch trong bức tranh năng lượng toàn cầu khái quát và Việt Nam đề cập riêng.

thời kì qua, ngành năng lượng tái tạo của Việt Nam đã ghi nhận các bước chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam đã và đang đứng trước những cơ hội to để đón đầu thiên hướng dịch chuyển sang năng lượng tái hiện. với các định hướng hỗ trợ từ chính phủ, quyết tâm tận dụng cả nguồn lực trong nước và quốc tế cùng việc học hỏi kinh nghiệm trong khoảng tất cả các nước đi trước sẽ là những động lực quan yếu để Việt Nam có thể tăng trưởng tốt nguồn năng lượng tái tạo của mình, thay đổi bức tranh năng lượng quốc gia theo hướng hăng hái hơn nữa.